Dán thẻ thu phí tự động - quyền lợi và trách nhiệm

Sáng ngày 1/8, toàn bộ các tuyến cao tốc trên cả nước bắt đầu triển khai thu phí không dừng.

Theo tính toán của các chuyên gia kinh tế, thu phí không dừng tiết giảm hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm cho xã hội. Bên cạnh những lợi ích có thể đo đếm được, thu phí không dừng cũng mang lại những lợi ích gián tiếp như: Giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tiết kiệm chi phí bảo trì đường bộ, rút ngắn thời gian lưu thông, không sử dụng tiền mặt.

Đặc biệt, hệ thống ETC còn giúp Nhà nước quản lý minh bạch nguồn thu phí các dự án BOT và nâng cao tiện ích cho người dân.

Tuy vậy, đến nay vẫn còn hơn 1,5 triệu trong tổng số gần 5 triệu phương tiện trong cả nước chưa dán thẻ.

Sau khi các tuyến cao tốc vận hành chỉ có thu phí không dừng, việc tỷ lệ khá lớn chủ xe chưa dán thẻ đã bộc lộ bất cập.

Tuyến cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, trục huyết mạch nối TP.HCM với Đông Nam Bộ sau 1 tuần vận hành hệ thống liên tục ùn tắc. Ngay trong sáng 1/8, khi vận hành chỉ có thu phí tự động không dừng hoàn toàn, tuyến cao tốc dài nhất nước là Nội Bài - Lào Cai cũng xảy ra tình cảnh tương tự.

Có nhiều nguyên nhân, bên cạnh một số lỗi từ hệ thống thu phí, nguyên nhân chính dẫn đến ùn ứ trên tuyến do lượng xe sử dụng ETC chưa cao. Tỷ lệ xe dán thẻ trên một trong các cao tốc có lưu lượng xe lớn nhất nước như TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây mới đạt 50 - 70%. Nhiều chủ phương tiện không dán thẻ hay tài khoản không còn đủ tiền vẫn đi vào cao tốc.

Ngay trên tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, trong 1 giờ, chỉ riêng tại 1 làn thu phí, có hàng trăm xe được nhân viên tại trạm yêu cầu dừng lại kiểm tra. Bên cạnh một số lỗi như không nhận thẻ, không nhận được tiền dù đã nạp tiền vào tài khoản, đa số các lỗi đến từ sự chủ quan của chủ xe như tài khoản không có, không đủ tiền trong tài khoản…

Vẫn biết, để đạt được mục tiêu 90% phương tiện trong cả nước dán thẻ và sử dụng dịch vụ không phải là câu chuyện một sớm một chiều. Ngày đầu thu phí toàn bộ cao tốc Nội Bài - Lào Cai, chúng tôi được chứng kiến tại làn thu phí có rất nhiều người dân dừng lại hỏi về thu phí không dừng, họ nói với nhân viên “hôm nay mới biết bắt buộc phải thực hiện”.

Mặc dù công tác tuyên truyền được làm thường xuyên, nhà đầu tư dự án hỗ trợ chủ phương tiện dán thẻ miễn phí nhưng sau gần 10 năm triển khai, tỷ lệ phương tiện dán thẻ trong cả nước chỉ đạt khoảng 70%.

Thực tế cho thấy, không chỉ trong giao thông, khi ứng dụng công nghệ mới sẽ không tránh khỏi những lỗi phát sinh. Với thu phí không dừng, những sự cố đang được các cơ quan quản lý, nhà cung cấp dịch vụ tích cực khắc phục, hoàn thiện hệ thống.

Để thu phí không dừng đi vào thực tiễn cuộc sống rất cần sự chung tay của những người thụ hưởng là các chủ phương tiện.

Mỗi tài xế phải dán thẻ và trước khi có dự định vào cao tốc thì kiểm tra tài khoản xem có đủ tiền không, giống như kiểm tra xăng xe, lốp hơi… trước khi khởi hành. Đó không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm.

Với các trạm BOT thì lắp đặt ETC đúng, đủ và các nhà cung cấp dịch vụ thì bảo đảm dịch vụ thông suốt… Đó sẽ là những điều kiện để ETC - một phương thức giao thông văn minh, mang lại nhiều lợi ích cho xã hội triển khai thành công.

Trần Duy

Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi từ chối xe không dán thẻ ETC từ ngày 1/8