Dấu hiệu nào nhận biết trẻ rối loạn tăng động?

Hỏi:

Con trai tôi 3 tuổi, cháu dường như luôn chân luôn tay, không ngừng nghỉ suốt cả ngày, trừ lúc ngủ. Vậy liệu cháu có mắc chứng tăng động không, thưa bác sĩ?

Trần Hùng (Hà Nội)

BSCKII. Cao Thị Ánh Tuyết, Viện Sức khỏe tâm thần trả lời:

Ảnh minh họa

Rối loạn tăng động giảm chú ý (Attention deficit Hyperactivity Disorder - ADHD) là một rối loạn phát triển ở trẻ em.

Dấu hiệu để nhận biết sự tăng động gồm: Trẻ hoạt động vận động quá mức, liên tục di chuyển, luôn cựa quậy, bồn chồn và khó ngồi yên một chỗ. Cảm giác chủ quan về việc bồn chồn, đứng ngồi không yên, thường gặp nhiều hơn ở nữ, thanh thiếu niên và người lớn.

Trẻ nói quá mức, nói nhiều, nói liên tục, dài dòng, lan man và thường nói to, ít thay đổi ngữ điệu phù hợp.

Trẻ kém kiểm soát vận động, khó khăn tham gia vào hoạt động tĩnh, thường cẩu thả, lộn xộn; Kém việc lập ranh giới tiếp xúc cơ thể, gây ra những đụng chạm không phù hợp, hành vi xâm phạm; Thô bạo, vụng về (liên quan tới kém điều chỉnh cử động): làm hỏng đồ chơi, làm đau người khác không cố ý…

Có nhiều nguyên nhân sinh bệnh, trong đó, yếu tố gene và di truyền thì đối với trẻ mắc ADHD, anh chị em của trẻ đó có nguy cơ mắc là 32%; Cha/mẹ mắc ADHD, nguy cơ con 57%; Sinh đôi đồng hợp tử, nguy cơ 81%.

Các yếu tố khác bao gồm: cân nặng sau sinh thấp; mẹ mang thai uống rượu, hút thuốc; suy dinh dưỡng, nhiễm độc; nhiễm chì; tổn thương hệ thần kinh trung ương: nhiễm khuẩn, chấn thương, tổn thương não trong khi sinh, tổn thương do giảm Oxy não, động kinh...

Trẻ mắc ADHD thường gặp nhiều khó khăn trong phát triển tâm sinh lý, học tập, giao tiếp cũng như phát triển cảm xúc và các kỹ năng xã hội. Nếu không được điều trị kịp thời, hậu quả của ADHD có thể tồn tại tới tuổi trưởng thành với các triệu chứng giảm chú ý gây khó khăn trong phát triển nghề nghiệp, giao tiếp và tổ chức cuộc sống hay những rối loạn hành vi.

Hiện có nhiều phương pháp điều trị ADHD như giáo dục, trị liệu tâm lý, dùng thuốc và kết hợp... Trong đó liệu pháp kết hợp giữa thuốc, giáo dục hành vi và trị liệu tâm lý được đánh giá mang lại hiệu quả tích cực.