Thường vụ Quốc hội bàn cách phân bổ vốn để gia hạn tái định cư dự án sân bay Long Thành

Nhiều ý kiến ủng hộ kéo dài thời hạn hoàn thành dự án

Tiếp tục chương trình phiên họp giữa 2 đợt của kỳ họp thứ 6, chiều 15/11, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến việc điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư Cảng hàng không quốc tế (CHKQT) Long Thành.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, liên quan đến việc bố trí nguồn vốn cho dự án cũng đang còn ý kiến khác nhau. Thường trực Ủy ban Kinh tế nhận thấy, theo Luật Đầu tư công, kế hoạch đầu tư công năm 2020. chỉ được giải ngân đến hết ngày 31/12/2021.

Kế hoạch đầu tư công năm 2021 của dự án đã được Chính phủ cho phép kéo dài giải ngân đến ngày 31/12/2022. Do đó, đến thời điểm hiện nay, toàn bộ số vốn kế hoạch năm 2020, 2021 còn lại chưa giải ngân hết đã bị hủy dự toán.

Về nguyên tắc, UBND tỉnh Đồng Nai phải nộp toàn bộ số vốn chưa giải ngân hết của năm 2020, 2021 về ngân sách Trung ương. Do đó, phương án Chính phủ đề xuất tại Tờ trình số 558/TTr-CP ngày 16/10/2023 không thể thực hiện được.

Tuy nhiên, theo báo cáo ngày 7/11/2023 của Bộ Giao thông vận tải về tiếp thu, giải trình các ý kiến đại biểu Quốc hội tại tổ, Chính phủ đề nghị Quốc hội cho phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân số vốn 2.510,372 tỷ đồng sang năm 2024 để hoàn thành dự án. 

Đề xuất này dựa trên cơ sở tương tự như Quốc hội đã cho phép gia hạn thời gian giải ngân nguồn vốn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2016 bổ sung cho tỉnh Bình Thuận để thực hiện dự án hồ chứa nước Ka Pét.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, Chính phủ đề xuất điều chỉnh lại hai nội dung: 

Một là cho phép kéo dài thời hạn hoàn thành dự án là đến hết 2024. Đây là nội dung được các đại biểu Quốc hội cơ bản ủng hộ.

Hai là về vốn. Vấn đề đặt ra là phải bảo đảm đúng luật. Báo cáo của Ủy ban Kinh tế cho biết đến nay chưa có ý kiến chính thức của Chính phủ.

Do đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan cho ý kiến về các nội dung này.

Hai phương án có thể bổ sung vốn để thực hiện dự án

Phát biểu tại phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đồng tình với quan điểm kéo dài thời gian thực hiện dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư CHKQT Long Thành. 

Liên quan đến bố trí nguồn vốn cho dự án, ông Nguyễn Đức Hải cho biết, nguồn vốn chưa giải ngân hết của năm 2020, 2021 đã hủy dự toán theo quy định của Luật Đầu tư công.

Theo ông Hải, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có kết luận số 2847 ngày 5/10/2023 đề cập rõ về bố trí vốn cho dự án, đề nghị Chính phủ làm rõ số kinh phí chưa giải ngân hết của năm 2020, năm 2021 đã hủy bỏ theo quy định chưa, hay đang cho phép chuyển nguồn.

Trường hợp đang để ở chuyển nguồn, đề nghị làm rõ trách nhiệm việc không hủy bỏ số kinh phí này theo quy định. 

Chính phủ căn cứ quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước và đầu tư công đề xuất phương án bố trí vốn cho dự án, trình Quốc hội xem xét, quyết định. 

Theo quy định, số vốn chưa giải ngân hết đã hủy, nên về nguyên tắc, Chính phủ cần đề xuất. Nhưng đến thời điểm này, Chính phủ chưa đề xuất phương án cụ thể để Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội cho ý kiến; còn việc cân đối nguồn để phân bổ thuộc thẩm quyền Chính phủ.

Giải trình tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết, việc xem xét cho phép chuyển nguồn gặp vướng mắc, khó khăn là do khoản tiền 2.510,372 tỉ đồng đã bị hủy dự toán.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương nêu rõ, cấp có thẩm quyền gồm cả Quốc hội hay Thủ tướng chỉ cho phép kéo dài nguồn vốn hoặc chuyển nguồn thời gian thực hiện vốn khi vẫn còn thực hiện dự toán. Do đó, hiện đã hủy dự toán thì rất khó để trình Quốc hội.

Để tháo gỡ vướng mắc này, ông Phương cho biết, theo kế hoạch dự toán ngân sách năm 2023 và năm 2024, hiện không còn nguồn nào dư ra để đáp ứng yêu cầu bố trí cho dự án Long Thành. 

Ông Phương đề xuất hai phương án, phương án thứ nhất là dùng dự phòng ngân sách Trung ương năm 2023 (hiện còn một khoản chưa tiêu hết). Nhưng khoản này nằm trong dự toán ngân sách năm 2023, không phải năm 2024. Do đó, muốn sử dụng cho dự án Long Thành cần phải trình Quốc hội cho phép chuyển khoản tiền 2.510,372 tỉ đồng thuộc dự phòng ngân sách năm 2023 sang năm 2024.

Phương án thứ hai là cho phép bố trí nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2024. Phương án này có thể xem xét trong trường hợp cấp bách.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương đề xuất nếu thông qua phương án này, Nghị quyết của Quốc hội cần nêu rõ đề nghị bổ sung dự toán năm 2024 khoản 2.510,372 tỉ đồng. Vì theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, mọi khoản chi phải có dự toán, nếu chưa có thì phải bổ sung vào năm 2024. Và nguồn tương ứng có thể đáp ứng yêu cầu này là từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương.