Vụ tranh chấp 30ha đất hy hữu ở Quảng Trị chưa có hồi kết

Ngày 5/9, thượng tá Hồ Sỹ Nhung, Trưởng Công an huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) xác nhận với Báo Giao thông, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hướng Hóa đã thụ lý và điều tra tin báo tội phạm của ông Nguyễn Quang Minh (SN 1967, trú tại Khối 1, Khe Sanh, Hướng Hóa).

"Hiện vụ việc đang được giải quyết theo trình tự, thủ tục tin báo tố giác tội phạm", vị lãnh đạo cho biết.

Vi phạm pháp luật?

Trước đó, ngày 29/8, UBND huyện Hướng Hóa đã tổ chức buổi đối thoại với các hộ dân ở thôn Ba Viêng (xã Thanh) vận động người dân trả lại đất xâm chiếm cho ông Nguyễn Quang Minh. 

Tại đây, ông Hồ A Cất, Chủ tịch UBND xã Thanh, cho biết: "Vào năm 2011, 28 hộ dân ở thôn Ba Viêng đã lấn chiếm 30ha đất của ông Minh để trồng sắn do bà con không có đất sản xuất.

Qua thống kê, rà soát hiện đã phát sinh lên 34 hộ, đang trồng trọt trên diện tích đất này. Trong đó có 14 hộ đã được cấp đất ở và đất nông nghiệp; còn lại 20 hộ chưa được cấp đất.

Sau khi xảy ra việc lấn chiếm, xã đã tổ chức nhiều phiên họp để tuyên truyền, vận động các hộ dân trả lại đất cho ông Minh. Tuy nhiên, bà con không đồng ý".

Theo ông Nguyễn Quang Minh, hơn 12 năm bị chiếm dụng đất gây thiệt hại lớn nhưng các ngành chức năng không giải quyết triệt để.

Hiện ông Minh đang đề nghị Công an huyện Hướng Hóa khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với hành vi hủy hoại tài sản hoặc hủy hoại rừng. Đồng thời, yêu cầu bồi thường các thiệt hại.

Tại buổi đối thoại, đa số các hộ dân nói rằng họ thiếu đất sản xuất, phần diện tích đang canh tác là đất của ông bà và cha mẹ để lại nên họ có quyền sử dụng. Đồng thời không hề biết đất đó là của ông Nguyễn Quang Minh.

"Tôi không biết đất của ông Minh. Ngày xưa đất của ông bà, cha mẹ làm ở đó nên bây giờ chúng tôi phải làm ở đó", ông Hồ Dũng (trú tại thôn Ba Viêng) bày tỏ.

Ông Vương Viết Thắng, Phó Trưởng phòng TN&MT huyện cho hay, quá trình cho thuê đất đã thực hiện đầy đủ thủ tục pháp lý.

Vào tháng 9/2005, ông Nguyễn Quang Minh có đơn xin đề nghị thuê hơn 30ha đất ở bản 8, 9, 10 (xã Thanh) để trồng cây lâm nghiệp.

Sau đó, đại diện của 3 bản này đã đồng ý và lãnh đạo xã thời điểm đó cũng đã ký vào đơn đồng ý cho ông Minh thuê đất từ năm 2005.

Tiếp đến, Phòng TN&MT huyện cùng Văn phòng đăng ký đất đai đã đi kiểm tra thực địa, xác định phần đất trên là đồi lau lách và chưa có các hộ dân sử dụng.

Đến tháng 10/2005, UBND huyện ban hành quyết định cho thuê và cấp giấy CNQSDĐ cho ông Minh với diện tích hơn 30ha, thời hạn sử dụng 30 năm.

Vì vậy, ông Thắng nhận định, việc người dân cho rằng nguồn gốc đất do cha ông họ để lại đều không có cơ sở.

"Tại thời điểm kiểm tra, đất đó là đất lau lách và không có ai sử dụng nên chưa có cơ sở để chứng minh đất đó là đất của bà con", ông Thắng nói.

Theo ông Đinh Phúc, Chánh Thanh tra huyện Hướng Hóa, bà con cho rằng nguồn gốc đất là của ông bà tổ tiên để lại nhưng trên hồ sơ giấy tờ xác định, đất được nhà nước cấp đúng quy định cho ông Minh và Phòng TN&MT cũng đã thẩm định theo đúng quy trình.

Cũng theo ông Phúc, vì đất có giấy CNQSDĐ nên ông Minh cần khởi kiện ra tòa án để giải quyết vụ việc tranh chấp dân sự, phía cơ quan Thanh tra cũng đã tham mưu phiếu chuyển cho tòa án và ông Minh.

Còn việc lấn chiếm phá hoại tài sản, đơn vị yêu cầu ông Minh đề nghị phía công an xem xét khởi tố, xử lý theo quy định pháp luật.

Chia sẻ tại buổi đối thoại, ông Lê Phước, Trưởng phòng Tư pháp huyện bày tỏ, việc cấp đất cho ông Minh thuê là đúng vì thời điểm đó đất đang để hoang.

Ngoài ra, phía chính quyền, các già làng trưởng bản cũng xác nhận phần đất chưa ai canh tác, người dân cũng không ai có ý kiến.

Khẩn trương giải quyết dứt điểm vụ việc

Ông Lê Quang Thuận, Phó Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa yêu cầu các ban ngành, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể xã tiếp tục tuyên truyền vận động, giải thích cho bà con hiểu rõ về vụ việc, nhận thức được pháp luật và cái sai để trả lại đất cho ông Minh.

Đồng thời, phối hợp với địa chính và các đơn vị liên quan để rà soát lại diện tích đất sử dụng, hộ dân nào đã có hay chưa có đất, có bao nhiêu để có cách quan tâm, chăm lo đời sống bà con.

Ông Trần Bình Thuận, Chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa cho hay, vụ việc trên kéo dài nhiều năm, trải qua nhiều thời kỳ lãnh đạo và nhiều quy định pháp luật đã thay đổi nên quá trình càng kéo dài càng khó giải quyết.

Cùng với đó, ông Thuận chia sẻ với những khó khăn của người dân do thiếu đất sản xuất và khẳng định, huyện sẽ có kế hoạch tiếp tục hỗ trợ bà con về an sinh xã hội.

Ngoài ra, ông Thuận yêu cầu các cấp chính quyền địa phương tăng cường tuyên truyền pháp luật cho người dân. Thống kê lại đất sản xuất của các hộ lấn chiếm và diện tích đất trên địa bàn xã còn trống có thể khai hoang sử dụng, cũng như nhu cầu về đào tạo nghề, giải quyết việc làm.

"Các hộ không có đất sản xuất có thể tham gia học nghề, chuyển đổi nghề nghiệp để tạo sinh kế ổn định. UBND huyện đề nghị các phòng ban, đơn vị liên quan khẩn trương phối hợp để giải quyết dứt điểm vụ việc, vừa trả lại đất cho người bị xâm hại, vừa có kế hoạch đề xuất sinh kế cho bà con", ông Thuận nhấn mạnh.

Trước đó, Báo Giao thông có bài viết "Quảng Trị: Hơn 12 năm ròng rã đòi 30ha đất bị chiếm". Nội dung về việc, vào tháng 10/2005, ông Nguyễn Quang Minh được UBND huyện Hướng Hóa cho thuê hơn 30ha đất tại khu vực thuộc xã Thanh để trồng cây lâm nghiệp, thời hạn sử dụng là 30 năm. 

Tuy nhiên, vào tháng 3/2010, khi diện tích cây trồng được 2-4 năm tuổi, ông Minh phát hiện hàng chục người dân ngang nhiên tới chặt phá, đốt để chiếm đất sản xuất. Ước tính trị giá thiệt hại khoảng 1,3 tỷ đồng.

Sau khi Báo Giao thông phản ánh, Thường trực Tỉnh uỷ Quảng Trị đã giao Ban Nội chính Tỉnh uỷ theo dõi, hướng dẫn, chỉ đạo cấp có liên quan xử lý. Sau đó, Ban Nội chính Tỉnh uỷ Quảng Trị đã đề nghị Ban Thường vụ Huyện uỷ Hướng Hoá xem xét, chỉ đạo xử lý.

Thường trực Tỉnh uỷ Quảng Trị nêu quan điểm, đất do UBND huyện Hướng Hoá cho thuê thì vụ việc, hậu quả liên quan UBND huyện Hướng Hoá phải chỉ đạo giải quyết. Việc có khởi tố vụ án hay không thuộc thẩm quyền của Cơ quan CSĐT Công an huyện Hướng Hoá.