Giảm thuế tiêu thụ đặc biệt, giá ô tô điện sẽ rẻ hơn

Chính phủ vừa đề nghị giảm thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô điện chạy pin nhập khẩu và sản xuất lắp ráp trong nước. Nếu được thông qua, giá bán của ô tô điện có thể sẽ rút ngắn khoảng cách với ô tô thường.

Ô tô điện chờ được giảm thuế

Báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội tại phiên họp mới đây, Chính phủ đề nghị giảm 5 - 12 điểm phần trăm thuế suất tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với ô tô điện chạy pin nhập khẩu, sản xuất trong nước trong 5 năm đầu, sau khi luật sửa đổi có hiệu lực. Từ năm thứ 6 trở đi, điều chỉnh tăng mức thuế suất đối với ô tô điện chạy pin.

Hiện, mức thuế TTĐB đối với ô tô điện cao nhất là 15% (ô tô điện dưới 9 chỗ ngồi) và thấp nhất là 5% đối với ô tô điện 16 - 24 chỗ ngồi.

Nếu phương án của Chính phủ được phê duyệt, các mức thuế TTĐB đối với ô tô điện trong 5 năm đầu sẽ còn từ 0 - 3%. Trong đó, mức thuế TTĐB được giảm mạnh nhất ở nhóm xe điện dưới 9 chỗ, từ mức 15% hiện hành xuống còn 3%.

Đây được coi là một giải pháp hỗ trợ, tạo lợi thế cho ô tô điện khi so sánh với xe sử dụng động cơ đốt trong (hiện là 35% cho xe có dung tích động cơ dưới 1.5L và 130% đối với xe từ 5.0 - 6.0L…).

Theo một số nhận định, đề xuất này nhằm khuyến khích đầu tư, sản xuất, kịp thời nắm bắt cơ hội để sản xuất ô tô điện chạy pin, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và định hướng sản xuất tiêu dùng theo hướng phát triển công nghiệp sạch.

Trao đổi với Báo Giao thông, đại diện VinFast cho hay, do chính sách thuế TTĐB chưa thay đổi nên đối với lô xe điện đợt đầu giao khách hàng, thuế suất TTĐB vẫn áp dụng mức 15% cho xe điện dưới 9 chỗ ngồi.

Thuế này Nhà nước thu thông qua nhà sản xuất nên để có mức giá hợp lý, kích thích tiêu dùng ô tô điện thì trước mắt hãng buộc phải “hy sinh” một phần lợi nhuận.

Hiện, xe chạy điện gồm 3 loại, chạy bằng pin, khí hydro và năng lượng mặt trời. Ở lần sửa đổi, bổ sung này, Chính phủ đề nghị giảm thuế suất TTĐB với xe điện chạy pin, nhằm khuyến khích phát triển ô tô chạy pin, giảm ô nhiễm môi trường, giảm phát thải khí nhà kính.

Giá ô tô điện giảm bao nhiêu?

Theo ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng tiểu ban kỹ thuật Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), đề xuất giảm thuế TTĐB của Chính phủ cho xe điện lên đến 12%, nếu tính như giá xe VF e34 của VinFast là 690 triệu đồng, mức giảm thuế TTĐB nhà sản xuất có cơ hội điều chỉnh, hạ giá bán từ 5 - 12% so với hiện nay, cũng là mức giảm hấp dẫn với người tiêu dùng.

“Tuy nhiên, nếu chỉ giảm thuế cho mỗi dòng xe thuần điện mà bỏ qua các loại xe khác như hybrid thì chính sách thuế chưa toàn diện, cũng chưa hẳn tạo lợi thế cạnh tranh với xe truyền thống.

Bởi, số tiền thuế được giảm chỉ là một vế của chiếc xe. Vế còn lại quan trọng hơn với người tiêu dùng vẫn là chiếc xe đi được bao xa, trạm sạc bao phủ đến đâu”, ông Nguyễn Trung Hiếu nhấn mạnh.

Theo chuyên gia ô tô Nguyễn Minh Đồng, nhiều nước đang ưu đãi xe điện bằng cách trợ cấp thẳng cho mỗi đầu xe bán ra. Chẳng hạn, ở Anh chủ xe có thể nhận được khoản trợ cấp tối đa 3.000 bảng Anh (khoảng 96 triệu đồng) nếu chuyển từ xe chạy bằng xăng dầu sang xe điện.

Ngoài ra, người dân còn được hỗ trợ 350 bảng Anh (khoảng 12 triệu đồng) chi phí mua và lắp đặt bộ sạc tại nhà.

Từ ngày 1/7/2020, Chính phủ Hà Lan cũng xác nhận sẽ hỗ trợ 4.000 euro (khoảng 102 triệu đồng) cho người dân mua xe điện mới, đối với người mua xe điện cũ, mức hỗ trợ là 2.000 euro (khoảng 51 triệu đồng). Điều kiện để nhận được hỗ trợ trên là chiếc xe sắp mua có giá tối đa 45.000 euro.

Hàn Quốc cũng có khoản trợ cấp một lần, tối đa lên đến 14 triệu won (267 triệu đồng) cho người mua xe điện. Ngoài ra, chủ sở hữu xe điện cũng có thể được hưởng lợi từ việc giảm thuế, phí bảo hiểm, phí đường cao tốc và phí đỗ xe.

Ấn Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ cũng đang áp dụng trợ giá theo cách này, gói ngân sách cho từng năm rất chi tiết.

Còn theo PGS.TS. Đàm Hoàng Phúc (giảng viên ĐH Bách khoa Hà Nội), lý do một số nước châu Âu sử dụng biện pháp trợ cấp một món tiền cụ thể cho người mua xe điện bởi họ có khoản ngân sách đã định lượng, được luật hóa để thay đổi hành vi tiêu dùng ô tô.

Ngân sách này nằm trong một chiến lược tổng thể chống biến đổi khí hậu, cải thiện môi trường. Nguồn thu thuế từ các tổ chức doanh nghiệp phát thải CO2, được Chính phủ lượng hóa thành tiền, điều tiết số tiền này thành khoản trợ cấp cho người tiêu dùng lựa chọn phương tiện xanh.

Trao đổi về nội dung này, một chuyên gia tại Bộ Tài chính cho hay, Việt Nam chưa thể trợ cấp cho người mua ô tô điện như các nước Âu, Mỹ, bởi muốn trợ cấp cho một mặt hàng cụ thể cần soi chiếu vào nhiều luật, chẳng hạn luật về giá, xem mặt hàng đó có thuộc diện Nhà nước cần trợ cấp, bình ổn giá hay không.

Mặt khác, việc trợ giá cũng phải tính đến chuyện hàng hóa đó là nhập khẩu hay sản xuất nội địa, nếu trợ giá thì phải trợ giá cả hàng nhập khẩu, nếu không thành phân biệt đối xử.

Ra mắt 5 mẫu xe điện tại CES 2022, VinFast công bố dừng sản xuất xe xăng