Mua bảo hiểm hàng hóa trên đường đi, doanh nghiệp cần lưu ý điều gì?

Tình hình vận tải hàng hóa 6 tháng đầu năm

Ngành vận tải hàng hóa trong 6 tháng đầu năm 2024 cho thấy nhiều dấu hiệu phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động.

Trong đó, vận tải trong nước ước đạt 1.239,8 triệu tấn, tăng 13,7%, và 154,9 tỷ tấn.km luân chuyển, tăng 6,4%. Vận tải quốc tế ước đạt 23,2 triệu tấn, tăng 6,2%, và 99,9 tỷ tấn.km luân chuyển, tăng 17,0%. 

Đáng chú ý, đường bộ chiếm tỷ trọng cao nhất, tiếp theo là đường thủy nội địa, đường biển, đường sắt và cuối cùng là hàng không.

Với bờ biển dài, gần các tuyến hàng hải quốc tế và hệ thống sông ngòi dày đặc, Việt Nam có nhiều lợi thế trong ngành này. 

Trong những năm qua, ngành hàng hải và đường thủy nội địa đã duy trì tốc độ tăng trưởng hàng hóa cao và ổn định, kể cả trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 vẫn đạt mức tăng trưởng dương.

Hoạt động vận tải chứng kiến nhiều chuyển biến tích cực đã tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tăng trưởng. 

Tuy nhiên, đi kèm với đó là những nguy cơ mà các doanh nghiệp vẫn phải đối mặt trong quá trình vận chuyển hàng hóa, đặc biệt là đối với những đơn hàng lớn và có giá trị cao.

Khi vận chuyển hàng hóa đi xa, chủ hàng cần đảm bảo mọi rủi ro trong quá trình vận chuyển, kể cả những rủi ro hiếm gặp. 

Do đó, bảo hiểm hàng hóa luôn là phương án tối ưu để giảm thiểu thiệt hại và tổn thất trong mọi tình huống.

Theo ông Nguyễn Đình Thanh, đại diện một doanh nghiệp kinh doanh linh kiện điện tử, bảo hiểm hàng hóa là giải pháp đáp ứng nhanh chóng và hiệu quả nhất trước những rủi ro không mong muốn trong quá trình vận tải và lưu kho. 

"Tham gia bảo hiểm hàng hóa là một khoản đầu tư quan trọng vào sự an toàn và ổn định cho hoạt động kinh doanh của công ty", ông Thanh chia sẻ. 

"Khi xảy ra tổn thất, chúng tôi có thể giảm thiểu rủi ro tài chính và sẵn sàng cho các hoạt động phát triển kinh doanh tiếp theo", ông Thanh nói.

Tránh rủi ro bằng những giải pháp bảo hiểm toàn diện

Tùy theo phạm vi bảo hiểm đã ký trước đó, khách hàng sẽ được bồi thường cho các rủi ro cụ thể. 

Vì vậy, trong quá trình đánh giá và lựa chọn chính sách bảo hiểm hàng hóa, các doanh nghiệp không nên chỉ dựa vào đánh giá riêng lẻ từng yếu tố rủi ro, mà cần xem xét tổng thể và lựa chọn phương án bảo vệ toàn diện nhất. 

Điều này giúp tăng cường tính linh hoạt và khả năng phản ứng nhanh chóng trong mọi tình huống, đồng thời đảm bảo tính an toàn và tin cậy của toàn bộ quy trình vận hành.

Đơn cử như trường hợp gần đây, tháng 12/2023, tàu Morning Vinafco thực hiện vận chuyển hàng hóa cho các chủ hàng từ cảng Hải Phòng đến TP.HCM. 

Tuy nhiên, trên hành trình, tàu Morning Vinafco gặp phải thời tiết xấu, dẫn đến container của các chủ hàng rơi xuống biển, mất tích, thiệt hại hàng chục tỷ đồng.

Dựa trên báo cáo giám định do Công ty CP Giám định Phương Bắc Hà Nội phát hành, nguyên nhân tổn thất là do kết cấu giữ chân đế container trên nắp hầm hàng của tàu Morning Vinafco kém chất lượng, bị han gỉ ăn mòn. 

Khi tàu gặp phải điều kiện thời tiết xấu, các kết cấu chằng buộc không đủ khả năng giữ cố định container, dẫn đến sự cố rơi container. 

Trường hợp doanh nghiệp tham gia bảo hiểm theo điều kiện mọi rủi ro (điều kiện A), yếu tố thời tiết và chất lượng kém của thiết bị cố định container trên tàu không thuộc các điều khoản loại trừ, do đó tổn thất của doanh nghiệp tham gia bảo hiểm sẽ được bảo hiểm chi trả.

Chính vì thế, trong số các chủ hàng bị thiệt hại, chủ hàng nào trên tàu Morning Vinafco đã tham gia bảo hiểm đủ điều khoản theo điều kiện A – điều khoản bảo hiểm mọi rủi ro, sẽ được bồi thường với sự cố này. 

Điều kiện A bảo hiểm cho tất cả các rủi ro gây tổn thất hoặc thiệt hại cho hàng hóa, trừ khi các rủi ro đó nằm trong danh sách loại trừ của hợp đồng bảo hiểm.

Với các chủ hàng không tham gia điều khoản bảo hiểm mọi rủi ro, đây sẽ là một tổn thất lớn. 

Thực tế, đối với hành trình vận chuyển trong lãnh thổ Việt Nam và với mong muốn giảm nhẹ phí bảo hiểm, các chủ hàng và doanh nghiệp vận tải thường lựa chọn tham gia bảo hiểm theo điều khoản: Quy tắc bảo hiểm hàng hóa vận chuyển nội địa trong lãnh thổ Việt Nam. 

Điều khoản này tương đương với điều khoản bảo hiểm tiêu chuẩn quốc tế của Hiệp hội Bảo Hiểm Luân Đôn (C-ICC). 

Như trong sự cố này, công ty Phương Anh ký gửi container chứa xe ô tô trên tàu Morning Vinafco tham gia bảo hiểm với điều khoản bảo hiểm hàng hóa vận chuyển nội địa, theo các rủi ro đã được chỉ định trong hợp đồng bảo hiểm và sẽ không được bồi thường trong trường hợp tổn thất xảy ra do các rủi ro ngoài phạm vi đã thỏa thuận trước.

Các chuyên gia trong lĩnh vực hàng hải trong và ngoài nước nhận định rằng tổn thất rơi container không thuộc quy định về các rủi ro định danh theo điều khoản C-ICC hay Quy tắc bảo hiểm hàng hóa vận chuyển nội địa. 

Hợp đồng bảo hiểm hàng hóa vận chuyển nội địa của nhiều doanh nghiệp bảo hiểm trong nước thường được thiết kế theo yêu cầu của khách hàng, với phạm vi bảo hiểm giới hạn và chọn lọc rủi ro, có thể không bao gồm những tổn thất mà khách hàng không thể dự đoán được. 

Điều này dẫn đến việc khi khách hàng bị tổn thất, đối chiếu với hợp đồng bảo hiểm, rủi ro đó không nằm trong các điều khoản đã thỏa thuận với doanh nghiệp bảo hiểm và sẽ có thể không được bồi thường.

Khi tham gia bảo hiểm hàng hóa, doanh nghiệp nên cân nhắc đánh giá kỹ lưỡng các rủi ro tiềm ẩn, bao gồm cả các yếu tố khách quan như thời tiết, tai nạn giao thông, hư hỏng do quá trình xếp dỡ và vận chuyển... 

Việc lựa chọn tham gia đầy đủ các chính sách bảo hiểm sẽ giúp nâng cao tính an toàn và sự tin cậy của chuỗi cung ứng hàng hóa, đồng thời đảm bảo quyền lợi tối đa cho các bên liên quan trong mọi trường hợp xảy ra tổn thất.