Nghịch lý Việt Nam: Nhập siêu ô tô nhưng xuất siêu linh kiện phụ tùng

Theo Tổng cục Hải quan, 3,351 tỷ USD là tổng giá trị xuất khẩu mặt hàng phụ tùng linh kiện ô tô của Việt Nam lũy kế đến hết tháng 8/2020. Trong đó riêng tháng 8 vừa qua, giá trị xuất khẩu mặt hàng này là 294 triệu USD.

Với kim ngạch nhập khẩu cùng kỳ của nhóm hàng này 8 tháng đầu năm là 2,276 tỷ USD, giá trị xuất siêu linh kiện phụ tùng ô tô từ Việt Nam đạt xấp xỉ 1,1 tỷ USD, giúp linh kiện phụ tùng ô tô luôn trong top 10 nhóm hàng đạt giá trị thặng dư kim ngạch trên 1 tỷ đô la.

Trong đó, dây điện ô tô trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực trong nhóm linh kiện phụ tùng ô tô. Các quốc gia nhập khẩu mặt hàng này nhiều nhất lần lượt là Nhật Bản, Mỹ, Canada.

Ở chiều ngược lại, trong cùng khoảng thời gian của 8 tháng đầu năm, lượng ô tô nguyên chiếc nhập khẩu là 53.812 chiếc, tổng giá trị 1,221 tỷ USD, riêng giá trị nhập khẩu ô tô dưới 9 chỗ là 752 triệu USD.

Xuất khẩu ô tô nguyên chiếc của Việt Nam chưa chính thức trở thành một nhóm hàng riêng biệt được ngành hải quan thống kê định kỳ, hiện vẫn xếp chung trong nhóm hàng “Phương tiện vận tải và phụ tùng”, gồm cả tàu thuyền và linh kiện phụ tùng ô tô.

Trên thực tế, năm 2019 doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu nhiều ô tô nhất là Thaco cũng chỉ mới xuất khẩu được 186 xe, bao gồm 21 xe bus sang Philippines, Thái Lan, Singapore; 33 xe tải sang Campuchia, 121 xe du lịch sang Myanmar, Thái Lan, 11 sơmi rơmoóc sang Mỹ. Kế hoạch năm nay, Thaco dự kiến xuất khẩu 1.026 xe ô tô các loại.

Như vậy, mức nhập siêu nhóm hàng này hàng năm xấp xỉ 3 tỷ USD.

Minh chứng gần nhất là năm 2019, cả nước nhập khẩu khoảng 142 nghìn xe ô tô, tổng trị giá 3,1 tỷ USD, xác lập kỷ lục cả về số lượng và giá trị nhập khẩu nhóm hàng này.

Cũng năm ngoái, tổng kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng linh kiện phụ tùng ô tô của Việt Nam đạt kỷ lục 5,645 tỷ USD, cao hơn nhập khẩu khoảng 1 tỷ USD, đưa nhóm hàng này đứng thứ 8 trong top 10 ngành hàng có thặng dư kim ngạch lớn nhất.

Dự báo, ngành công nghiệp phụ trợ ô tô sẽ tăng trưởng mạnh trong những năm tới, khi các dự án quy mô lớn đang rục rịch triển khai ở nhiều địa phương.

Khủng hoảng chuỗi cung ứng linh kiện: Ô tô có khan hàng, tăng giá?