Ô tô điện có tiết kiệm hơn xe chạy xăng?

Ngoài nhiên liệu, cấu tạo hệ truyền động, cảm giác lái hay thói quen sử dụng, ô tô điện còn có những khác biệt về lớn giá bán, chi phí sản xuất, vận hành và bảo dưỡng so với xe dùng động cơ đốt trong truyền thống.

Giá bán ô tô điện cao hơn xe xăng, dầu cùng phân khúc

So với xe dùng động cơ đốt trong có gần 150 năm phát triển, chi phí cho quá trình nghiên cứu và phát triển ô tô điện cao hơn do đây là loại phương tiện mới và hiện tiêu tốn nhiều tỷ USD tiền đầu tư mỗi năm của các hãng xe.

Mặt khác, so với xe chạy xăng, dầu, quy mô sản xuất ô tô điện hiện nhỏ hơn đáng kể. Điều này kéo theo chi phí linh kiện, dây chuyền và nhân công cao, qua đó góp phần khiến giá xe điện cao.

Một số bộ phận của xe điện có chi phí sản xuất đắt đỏ. Đơn cử, bộ pin lithium-ion cần những kim loại hiếm như lithium, nickel, cobalt… để chế tạo. Trên phần lớn ô tô điện, pin chiếm khoảng 1/4 đến 1/3 giá trị.

Do vậy, đa số ô tô điện có giá cao hơn xe chạy xăng, dầu cùng phân khúc.

Lấy ví dụ Hyundai Ioniq 5, dù chưa phân phối rộng rãi tại Việt Nam song đã được một số đại lý bán với giá 2 tỷ đồng. Cùng phân khúc crossover hạng C với Ioniq 5, Hyundai Tucson dùng động cơ xăng, dầu có giá từ 825 triệu - 1,03 tỷ đồng.

Trong khi đó tại Mỹ, giá khởi điểm của Tucson 2022 và Ioniq 5 lần lượt khoảng 26.000 và 43.000 USD. Cũng ở thị trường này, mẫu crossover điện hạng D VinFast VF 8 có giá từ 41.000 USD, cao hơn đáng kể bản Hyundai Santa Fe cơ sở giá 27.000 USD.

Tuy nhiên, người mua xe điện ở nhiều thị trường cũng được hưởng các ưu đãi từ chính phủ và nhà sản xuất. Tại Việt Nam, thay vì mức 15%, ô tô điện từ 9 chỗ trở xuống có thuế tiêu thụ đặc biệt 3% trong 5 năm đầu. Loại xe này hiện cũng có lệ phí trước bạ 0%.

Bảo dưỡng ô tô điện tiết kiệm hơn

So với xe chạy xăng, dầu, ô tô điện có chi phí bảo dưỡng định kỳ thấp hơn, đồng thời quãng thời gian giữa các lần đi bảo dưỡng cũng dài hơn.

Đơn cử như VinFast VF e34 được khuyến cáo đi bảo dưỡng sau mỗi 12.000 km hoặc 12 tháng. Theo chia sẻ từ nhiều chủ xe, chi phí bảo dưỡng lần đầu ở mốc 12.000 km của VF e34 khoảng 970.000 đồng, hạng mục thay mới duy nhất là lọc gió điều hoà.

Ở số km tương tự, hầu hết xe xăng đã trải qua từ 2-3 lần bảo dưỡng, tổng chi phí khoảng từ 2-4 triệu đồng với các hãng phổ thông.

Đổi lại, người dùng xe xăng có nhiều phương án bảo dưỡng, sửa chữa hơn, gồm cả đại lý chính hãng và xưởng ngoài. Nguồn linh, phụ kiện thay thế cũng dồi dào hơn ô tô điện.

Trong khi đó, việc bảo dưỡng, sửa chữa ô tô điện chỉ nên thực hiện ở đại lý chính hãng, do đây là loại phương tiện còn mới lạ tại VIệt Nam.

Sạc điện có tiết kiệm hơn đổ xăng?

Tuỳ vào mẫu xe, chính sách bán hàng, động cơ, quãng đường di chuyển, giá xăng/điện từng thời điểm mà chi phí sạc điện và đổ xăng có thể chênh lệch ít hoặc nhiều.

Lấy ví dụ VinFast VF e34, tại Việt Nam mẫu xe này đi kèm chính sách thuê pin. Với gói giới hạn quãng đường di chuyển dưới 500 km mỗi tháng, mức phí là 657.500 đồng/tháng, mỗi km phát sinh thêm giá 1.315 đồng.

Với gói không giới hạn quãng đường di chuyển, VF e34 có giá thuê pin 1.805.000 đồng/tháng.

Theo VinFast, VF e34 tốn lượng điện 0,1552 kWh cho mỗi km di chuyển. Nếu sạc ở trạm của hãng, phí tính theo giá điện bậc 5 - tương đương 2.834 đồng/kWh. Khi thuê pin theo gói giới hạn và đi đủ 500 km, xe tốn khoảng 220.000 đồng tiền sạc.

Tổng chi phí thuê pin và sạc mỗi tháng khoảng 880.000 đồng.

Những mẫu xe nhỏ như Kia Morning, Hyundai Grand i10 tốn khoảng 7 lít xăng cho 100 km đường hỗn hợp. Chi phí nhiên liệu khi đi 500 km/tháng khoảng 860.000 đồng (tính theo giá xăng RON 95 24.660 đồng/lít).

Với những xe crossover chạy xăng cùng phân khúc, có động cơ mạnh tương đương VF e34, mức tiêu thụ nhiên liệu hỗn hợp khoảng 10 lít/100 km. Mỗi tháng tốn khoảng 1,2 triệu đồng cho 500 km.

Nếu đi 1.500 km/tháng và trả thêm tiền thuê pin 1.315 đồng/km phát sinh cho 1.000 km, tổng chi phí sạc điện và thuê pin cho e34 khoảng 2,6 triệu đồng.

Chi phí đổ xăng cho quãng đường tương tự trên xe cỡ nhỏ (Morning, i10…) và xe cùng phân khúc VF e34 lần lượt khoảng 2,6 triệu và 3,7 triệu đồng.

Có thể thấy với những mẫu ô tô điện như VF e34, chi phí vận hành tiết kiệm hơn xe xăng cùng phân khúc. Tuy nhiên mức chênh lệch chỉ thực sự đáng kể nếu quãng đường di chuyển lớn mỗi tháng.

Nhiều mẫu ô tô tăng giá tại Việt Nam trong năm 2022