Đổ đèo với xe tay ga: Khó mà dễ

Xe ga vẫn đi đường đèo an toàn, nếu hiểu chếc xe và điều khiển đúng cách

Không ít những vụ tai nạn khi đi đường đèo núi đối với xe tay ga, khiến nhiều người cho rằng chủng loại xe này sinh ra không dành cho những cung đường dốc và ngoằn ngoèo. Tuy nhiên, quan điểm trên chưa hẳn đã hoàn toàn chính xác.

Về mặt nguyên lý vận hành của cả ô tô và xe máy, khi xuống dốc ngoài việc hãm tốc độ bằng phanh còn có thể dùng hộp số để làm giảm vận tốc quay của bánh xe. Điều này không chỉ giúp người điều khiển chủ động hơn về tốc độ, mà còn tránh được tình trạng phanh mất tác dụng do quá nhiệt hình thành bởi quá trình ma sát trong khoảng thời gian dài.

Xe ga không thể chủ động chuyển số theo ý người điều khiển, do vậy việc về số thấp để hãm tốc độ bằng động cơ là điều không thể, mà phụ thuộc hoàn toàn vào hệ thống phanh. Trong khi đó, một số người còn nghĩ rằng, tắt máy xe khi xuống dốc sẽ tiết kiệm được nhiên liệu, nhưng chính điều đó lại khiến việc xuống dốc trở nên nguy hiểm hơn gấp bội phần.  

Để đảm bảo an toàn khi đi đường đèo dốc với xe ga, trước hết cần phải hiểu được chủng loại xe này. Xe ga được thiết kế với động cơ nằm ở phía sau, nên trọng tâm cũng vì thế bị đẩy ra phía sau, khiến đầu xe nhẹ và dễ mất hướng lái. Những chiếc xe ga ở Việt Nam thường chỉ được trang bị phanh đĩa phía trước và phanh tang trống (đùm) phía sau, nên hiệu quả phanh giữa hai bánh sẽ không đồng đều. 

Với xe ga, khi hãm tốc độ nhất là quá trình xuống dốc, rất cần sử dụng cả hai phanh để tăng cường sự ổn định cho xe. Bắt đầu đổ đèo, cố gắng giữ vận tốc xe dao động trong dải tốc độ từ 15 đến 40 km/h và tuyệt đối không được tắt máy. 

Trước tiên, dùng phanh để giảm tốc, sau đó mớm nhẹ chút ga nhưng vẫn rà phanh để giữ vận tốc ổn định trong khoảng 15 đến 20 km/h để bộ li hợp (côn) có độ bám và ngay khi cảm nhận được côn đã bám, hãy nhả ga hoàn toàn. Khi đó, chiếc xe ga vận hành khá giống với xe số đang chạy ở số thấp và xe sẽ được hãm tốc nhờ động cơ. 

Trong trường hợp gặp khúc cua tay áo khiến tốc độ xe giảm dưới 15 km/h, thì chiếc xe ga lại trở về đúng "bản chất" của nó, và điều cần làm đối với người điều khiển là bắt đầu lại những thao tác như trên.