Doanh thu bảo hiểm xe cơ giới giảm, mức bồi thường tăng vọt

Bồi thường xe cơ giới tăng vọt

Theo báo cáo của Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam, năm 2023 mảng bảo hiểm vật chất xe cơ giới mang về tổng doanh thu 17.754 tỷ đồng, giảm 1,9% so với năm 2022.

Theo tỷ giá hối đoái ngày 31/12/2023, quy mô thị trường bảo hiểm xe cơ giới của Việt Nam trị giá tương đương 745 triệu USD.

Cùng năm, số tiền chi trả bồi thường 9.315 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường 52,5% so với tổng doanh thu.

Bóc tách từng nghiệp vụ, doanh thu của bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới đạt 4.342 tỷ đồng, giảm 0,6% so với cùng kỳ. Số tiền chi bồi thường 948 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường 21,8%.

Doanh thu bảo hiểm vật chất xe cơ giới tự nguyện đạt 13.412 tỷ đồng, giảm 2,4% so với năm trước. Tổng số tiền chi bồi thường 8.366 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường 62,4%.

Theo số liệu đã dẫn, tỷ lệ bồi thường bảo hiểm tàu (35,7%), bảo hiểm sức khỏe (34,6%)... Tỷ lệ bồi thường trung bình toàn ngành là 33,6%, nhưng riêng bồi thường xe cơ giới chiếm 62,5% doanh thu.

So với các nghiệp vụ khác, tỷ lệ bồi thường bảo hiểm xe cơ giới tăng vọt, thậm chí cao gần gấp đôi tỷ lệ bồi thường rủi ro cho các phương tiện khác như bảo hiểm tàu thuyền, bảo hiểm máy bay, bảo hiểm cháy nổ…

So với những năm trước, tỷ lệ bồi thường mảng xe cơ giới của 2023 cũng tăng cao, mặc dù doanh thu không tăng tương ứng, thậm chí còn giảm.

Theo Bộ Tài chính, năm 2022 và 2021, tổng doanh thu phí bảo hiểm xe cơ giới lần lượt là 18.275 và 16.252 tỷ đồng, tỷ lệ bồi thường chỉ là 49% và 44,8% doanh thu tương ứng, riêng năm 2023 tăng vọt trên 62%.

Số liệu vĩ mô cho thấy các chỉ tiêu cơ bản tác động đến nguồn thu bảo hiểm ô tô năm 2023 như lượng xe mới lăn bánh giảm (-30%), doanh thu phí bảo hiểm giảm (-1,9%) nhưng bồi thường tăng (+13%).

Doanh nghiệp nguy cơ lỗ nặng mảng bảo hiểm xe cơ giới

Theo một chuyên gia bảo hiểm, doanh thu phí bảo hiểm đã bao gồm trong đó tiền chi trả bồi thường, chi phí quản lý và hoa hồng đại lý.

Cụ thể, đối với bảo hiểm vật chất tự nguyện xe cơ giới, mức chi hoa hồng đúng quy định là 10%, đồng thời đại lý có thể được thưởng thêm khoảng 5% doanh thu nếu đạt KPI. Như vậy mức hoa hồng tối đa là 15%.

Chi phí quản lý gồm vận hành mạng lưới chi nhánh toàn quốc, chi lương của giám định viên, nhân viên kinh doanh và các phòng ban nghiệp vụ, sau cùng là nghĩa vụ đóng thuế cho nhà nước nếu hạch toán có lãi.

Do đó nếu mức bồi thường chiếm trên 50% doanh thu thì đã có bắt đầu chịu lỗ, nếu chi bồi thường trên 60% doanh thu thì đang lỗ nặng.

Chuyên viên phòng giám định bồi thường một hãng bảo hiểm lớn tiết lộ, năm vừa qua doanh thu giảm có thể đến từ nguyên nhân doanh thu bán xe mới sụt giảm mạnh (-30%).

Thêm nữa, lượng xe cũ giao dịch èo uột, phần lớn nằm ở bãi hoặc tại kho thanh lý của nhiều ngân hàng. Đặc điểm là xe cũ chờ bán thường không được mua bảo hiểm vật chất cũng như không mua bảo hiểm bắt buộc, cũng khiến doanh thu bảo hiểm giảm.

Mặt khác, mức bồi thường vật chất tăng vọt, có thể bởi các lý do: đơn giá dịch vụ sửa chữa ô tô, gồm vật tư phụ tùng và công thợ tăng lên, khiến mức bồi thường tăng khoảng 7 - 10%, thậm chí cao hơn. Trước đây một vết sơn ba-đờ-sốc chỉ 1,2 triệu đồng, nay là 1,4 triệu đồng.

Những yếu tố kể trên tác động mạnh đến chi phí bồi thường, khiến những đơn vị bảo hiểm nhỏ càng bán nhiều bảo hiểm xe cơ giới càng lỗ lớn, do số vụ bồi thường và khiếu nại đòi bồi thường tăng.