Thị trường ô tô “kẻ khóc, người cười”

Ô tô mới ế ẩm, xe cũ không đủ xe để bán

Thị trường ô tô Việt vừa trải qua một năm đầy khó khăn do nền kinh tế đi xuống. Được sự hỗ trợ từ chính sách giảm phí trước bạ cùng rất nhiều ưu đãi lớn từ hãng, song lượng xe bán ra vẫn giảm tới 25% so với năm 2022.

Tình trạng ế ẩm vẫn kéo dài khi tháng đầu năm nay, lượng ô tô giao đến khách hàng giảm hơn một nửa so với tháng 12/2023. Tiếp đà lao dốc, tháng 2 vừa qua ghi nhận mức tiêu thụ ô tô thấp kỷ lục trong 5 năm gần đây, thua cả giai đoạn đại dịch Covid-19 đang hoành hành.

Sức mua yếu kéo theo hàng loạt mẫu ô tô rơi vào cảnh tồn kho. Cuộc đua ưu đãi của thị trường xe cũng vì thế mà chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, thậm chí còn trở nên đa dạng hơn: từ hạ giá niêm yết, hỗ trợ phí trước bạ, tặng phiếu nhiên liệu và phụ kiện... đến giảm trực tiếp tiền mặt hàng trăm triệu đồng.

Xe tồn kho cũng tạo áp lực tài chính lớn lên đại lý, nhiều nơi không thể xoay vòng vốn đành chấp nhận giảm giá mạnh, bán lỗ để thu tiền về và cố gắng duy trì hoạt động nhờ doanh thu từ mảng dịch vụ, sửa chữa.

Trong khi đó, dân kinh doanh ô tô đã qua sử dụng lại đang trong vụ mùa. Nhiều gara xe cũ cho biết, từ đầu năm đến nay sức mua tăng vọt, không ít nơi còn “trắng” xe vì cứ nhập về là có người mua ngay. Đặc biệt tầm tiền từ 500-700 triệu đồng, nguồn cung còn không đáp ứng đủ nhu cầu.

Tình cảnh này trái ngược hẳn so với giai đoạn giữa năm 2023, khi dân buôn ô tô cũ lao đao vì giá ô tô mới liên tục giảm. Xe nhập về mất từ 2-3 tuần mới tìm được người mua, nhiều gara chấp nhận cắt lỗ để tồn tại, có nơi thua lỗ kéo dài dẫn đến phải đóng cửa.

Trên thực tế, thị trường xe cũ đã bắt đầu ấm hơn từ nửa cuối năm 2023, khi chính sách giảm 50% phí trước bạ cho ô tô mới được áp dụng từ tháng 7. Doanh số xe mới cải thiện, nhiều người đổi xe hơn góp phần giúp lượng tin rao bán xe cũ và nhu cầu tìm kiếm về xe cũ tăng lên.

Thị trường ô tô cũ còn nhiều tiềm năng

Thống kê từ trang web mua bán xe cũ oto.com.vn cho thấy trong năm 2023, số lượt tìm kiếm ô tô cũ chạm đáy vào tháng 7 với khoảng gần 5,7 triệu lượt, sau đó liên tiếp tăng lên hơn 6 triệu lượt vào tháng 8, hơn 7 triệu lượt vào tháng 11 và đạt gần 8 triệu lượt trong tháng 12.

Phủ sóng top xe cũ được liên hệ mua nhiều nhất năm vừa qua là những mẫu trong tầm giá từ 200-500 triệu đồng như Toyota Vios, Toyota Innova, Kia Morning, Hyundai Grand i10, Mazda3 hay Chevrolet Spark. Điều này phần nào cho thấy người mua ô tô cũ đã trở nên thực dụng hơn, giảm sự quan tâm tới các dòng xe sang và đắt tiền, thay vào đó là những chiếc xe thiết kế đơn giản, bền bỉ, độ tin cậy lớn và chi phí sử dụng thấp.

Cũng nhờ tâm lý thắt chặt chi tiêu này mà xe cũ dần tìm lại chỗ đứng, khi nhiều người không còn “cố thêm tí” để đập hộp xe mới dù đang giảm giá mạnh.

Mặt khác, kinh tế đi xuống cũng khiến không ít người tạm hoãn kế hoạch thay xe. Số liệu từ một sàn ô tô cũ cho thấy ở giai đoạn trước, người Việt dùng một mẫu ô tô trung bình từ 3,7 - 4,5 năm sẽ đổi xe. 6 tháng gần đây, con số này tăng lên hơn 5 năm. Người tiêu dùng chậm lên đời hơn khiến nguồn cung xe cũ dù có cải thiện, cũng không đủ đáp ứng sức mua hiện tại.

Nói vậy để thấy, nhu cầu xe hơi tại Việt Nam vẫn đang rất lớn và hoàn toàn có thể kỳ vọng thị trường ô tô sẽ lại sôi động trong thời gian tới. Hai lĩnh vực được xem là có tác động trực tiếp đến sức mua ô tô là chứng khoán và bất động sản cũng đang có những dấu hiệu tan băng, khởi sắc. 

Hãng nghiên cứu SSI Research dự báo, mức tăng trưởng doanh số ô tô du lịch năm 2024 sẽ đạt khoảng 9% so với cùng kỳ.