Thu thuế nhập khẩu ô tô: Phía Bắc tăng cao, phía Nam giảm mạnh

Xe con Trung Quốc hầu hết về cảng Hải Phòng 

Theo Cục Hải quan Hải Phòng, tháng 5 vừa qua kim ngạch nhập khẩu hàng hóa qua cảng đạt khoảng 12,23 tỷ USD, tăng 10,03% so với tháng trước và tăng 35,2% so với cùng kỳ năm 2023.

So với cùng kỳ năm ngoái, các nhóm hàng nhập khẩu trong tháng 5 có tăng trưởng đáng chú ý gồm ô tô (+145,5%); linh kiện phụ tùng ô tô (+28,4%); linh kiện phụ tùng xe máy (+54,2%).

Nếu so với tháng 4/2024, kim ngạch nhập khẩu có chịu thuế một số mặt hàng tăng, như ô tô các loại đạt 97,15 triệu USD (+11,36%); linh kiện phụ tùng ô tô đạt 12,72 triệu USD (+14,96%); xe máy đạt 0,5 triệu USD (+63,99%); linh kiện phụ tùng xe máy đạt 3,03 triệu USD (+46,96%).

Kim ngạch tăng dẫn đến tháng 5, hải quan Hải Phòng thu ngân sách đạt hơn 7.000 tỷ đồng, là tháng có số thu cao nhất kể từ đầu năm 2023 đến nay.

Lũy kế 5 tháng đầu năm, hải quan Hải Phòng thu ngân sách 28,65 nghìn tỷ đồng, đạt 43,1% so với chỉ tiêu giao, tăng 2,2% so với cùng kỳ năm trước.

Tại TP.HCM, tính đến ngày 30/5, lũy kế số thu ngân sách của Cục Hải quan TP.HCM cả 5 tháng đầu năm đạt 48,8 nghìn tỉ đồng, bằng 37,7% chỉ tiêu được giao, giảm 8,1% so với cùng kỳ năm trước.

Về cơ cấu nguồn thu, riêng mặt hàng ô tô có sự biến động lớn, giảm 30,2% so với cùng kỳ năm 2023, tương ứng giảm khoảng 2.500 chiếc (xe trong diện chịu thuế) qua cảng biển TP.HCM so với năm ngoái.

Đối với ô tô nguyên chiếc, ngành hải quan phân biệt thành nhóm ô tô có thuế (được nhập từ các nước ngoài ASEAN) và ô tô không chịu thuế (nhập nội khối ASEAN).

Theo đó, kim ngạch nhập khẩu nhóm ô tô có thuế qua cảng TP.HCM chỉ là 35 triệu USD, giảm 43,2% về trị giá, dẫn đến thu thuế giảm đáng kể (-51,78%) so với cùng kỳ năm 2023.

Như vậy, thu thuế từ ô tô nhập khẩu qua cảng biển ở TP.HCM giảm mạnh, trong khi nguồn thu này tăng ở các cảng biển Hải Phòng.

76% xe nhập khẩu qua cảng TP.HCM không chịu thuế

Cục Hải quan TP.HCM nhận định, thu ngân sách Nhà nước từ mặt hàng ô tô nguyên chiếc bắt đầu giảm sâu từ cuối năm 2023 và sẽ tiếp tục giảm trong năm 2024.

Nhận định trên phù hợp với diễn biến sản lượng ô tô nhập khẩu nội khối ASEAN có xu hướng tăng, xe từ ngoài ASEAN có xu hướng giảm.

Minh chứng, lũy kế 5 tháng đầu năm cả nước nhập khẩu 58.716 ô tô các loại, trong đó từ Indonesia (26.233 chiếc) và từ Thái Lan (18.495 chiếc). 

Như vậy 76% xe nhập khẩu về Việt Nam thuộc diện không chịu thuế.

Còn lại 13.988 ô tô nhập khẩu phải chịu thuế, đến từ Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, EU và các thị trường khác, chỉ chiếm 24%. Trong đó riêng xe từ Trung Quốc là 3.051 chiếc.

Một đại diện hãng xe nhận định, lượng xe Trung Quốc nhập về Việt Nam qua cảng Hải Phòng tăng, phần lớn là xe du lịch nhẹ, xe điện của loạt thương hiệu như BYD, Chery và GAC đang ồ ạt mở đại lý tại Việt Nam.

Hiện ô tô dưới 16 chỗ nhập khẩu về Việt Nam chỉ được thông quan tại 6 cảng biển, gồm Quảng Ninh (Cái Lân), Hải Phòng, Thanh Hóa (Nghi Sơn), Đà Nẵng, TP.HCM và Bà Rịa - Vũng Tàu, theo thông tư 21/2021 của Bộ Công thương.