Vì sao xe máy dầu cần định kỳ vệ sinh van tuần hoàn khí xả?

Độc giả Lã Văn Cường (huyện Mỹ Đức, Hà Nội) hỏi: Tài liệu hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất khuyến cáo người dùng xe máy dầu cần phải vệ sinh van tuần hoàn khí xả (EGR) định kỳ khoảng 4 vạn kilomet. Xin tư vấn bộ phận này có tác dụng gì, vì sao phải làm sạch định kỳ?

Cố vấn kỹ thuật Lê Văn Định, gara Auto749 (đường Phúc Diễn, Nam Từ Liêm, Hà Nội) tư vấn như sau:

Van EGR (exhausted gas recirculation - tuần hoàn khí xả) là bộ phận đóng mở đưa một phần khí xả vào lại buồng đốt trong quá trình hoạt động của động cơ. 

Việc sử dụng van EGR giúp chuyển 5 - 15% lượng khí thải trở lại đường nạp, giúp giảm lượng khí NOx độc hại ra môi trường.

Ngoài tác dụng làm giảm lượng NOx, hệ thống EGR còn có tác dụng giảm đáng kể độ ồn đối với động cơ máy dầu (diesel) và giảm tiêu hao nhiên liệu đối với một số loại động cơ xăng.

Van EGR bình thường là đóng và chỉ mở xe chạy với tốc độ không đổi (trên cao tốc) với tải nhẹ. 

Do đó nếu thường xuyên đi trong đô thị, van EGR trên các dòng xe máy dầu nhanh bị tích tụ muội đen, bám bẩn nhiều hơn xe thường xuyên chạy cao tốc. 

Khi đó, van EGR xuất hiện tình trạng bị tắc do bị đóng cặn carbon từ muội than. Nếu không được xử lý có thể gây yếu động cơ, hao nhiên liệu.

Việc muội bẩn tích tụ còn gây ra hai trạng thái kẹt van. 

Van EGR bị kẹt ở vị trí mở: Khí thải luôn được đưa lại vào buồng đốt, sẽ chiếm chỗ của lượng không khí tươi nạp vào máy, gây ra hiện tượng máy yếu, tăng tốc chậm, phụt nhiều khói đen, hao nhiên liệu, xe bị rung máy ở tua máy thấp. 

Van EGR bị kẹt ở vị trí đóng: máy hoạt động bị nóng hơn, máy nổ có tiếng gõ khi chạy, có thể gây hao dầu bôi trơn động cơ.

Vì vậy, nhà sản xuất khuyến cáo vệ sinh van EGR mỗi 40.000km, tuy nhiên nếu thường xuyên đi trong phố, chân ga thay đổi ở dải tốc độ thấp thì chủ xe nên vệ sinh bộ phận này ở ngưỡng 30.000km.